Gazlı Söndürme Sistemleri Nerelerde Kullanılır?

Yangın, önlem alınmayan ve ihmal edilen alanlarda meydana gelen can ve mal kaybına yol açabilen bir doğal afettir. Yangının meydana geldiği alanlarda dakikalar içerisinde alevler yükselmekte ve birçok hasar meydana gelmektedir. Bu sebeple yangına zamanında müdahale edilmeli yangın öncesinde de gerekli önlem ve tedbirler alınmalıdır. Yangınlar birçok sebepten ortaya çıkabilir. Özellikle binaların elektrik odalarında kısa devre sonucu yangın çıkabilmektedir. Bu alanlarda özel önlemler alındığı taktirde ise yangın büyümeden söndürülmektedir. Yangın söndürme sistemleri olası yangın durumlarına karşı oldukça işlevsel bir göreve sahiptir. Sistemler uzman ekipler tarafından binaların kritik bölgelerine kurulmakta ve olası yangın tehlikesi bu sayede önlenmektedir. Söz konusu sistemin olmadığı alanlarda alevler hızla büyümekte ve müdahale edilmez hale gelmektedir. Bu durum nihayetinde birçok olumsuz tahribata yol açmakta hatta can kayıplarına bile sebep olmaktadır. Yangın söndürme sistemleri arasında bulunan gazlı söndürme sistemleri günümüzde sıklıkla kullanılmaktadır. Birçok endüstriyel alanda ve diğer alanlarda sistem, aktif bir şekilde kullanılmaktadır. Gazlı söndürme sistemi mekanik ve elektronik bir entegrasyon ürünüdür. Sistem bünyesinde basınçlı bir gaz barındırır. Basınçlı gaz sistemin mekanik bölümündedir. Elektronik bölümde ise dedektörler yer almaktadır. Dedektörler ortamın ısısına paralel bir şekilde çalışmaktadır. Dedektörler ortamda normalin dışında bir ısı artışı sezdiğinde sistemi aktif hale getirir. Sonrasında yangın hızlı bir şekilde yayılmadan önlenir. Gazlı söndürme sistemi birçok alanda kullanılmaktadır. Uzman ekipler tarafından ilk olarak sistemin uygulanacağı alan incelenir. Sonrasında uygun sistem belirlenerek montaja başlanır. Gazlı söndürme sistemlerinin kullanıldığı alanlar şu şekilde sıralanabilir:

• Jeneratör odaları,
• Trafo ve şalt odaları,
• Kontrol odaları,
• Yanıcı parlayıcı sıvıların bulunduğu depolar,
• Kayıt depoları,
• Elektrik kabinleri,
• Yüksek gerilim odaları,
• Baskı makineleri,
• Ambalaj makineleri,
• Komünikasyon merkezleri
• Gemilerde yaygın olarak kullanılmaktadır.
• Bilgi işlem odaları ve merkezleri
• Ana kumanda ve kontrol merkezleri
• Otomasyon merkezleri
• Türbinlerde (Hes, Termik Santral, Rüzgâr Türbinlerinde)
• Tıbbi malzeme depoları

Gazlı söndürme sistemleri endüstriyel alanlarda sıklıkla kullanılmaktadır. Makinelerin bulunduğu ortamlarda yangınların büyüme olasılığı yüksek olduğundan dolayı bu alanların kritik noktalarına monte edilir. Gazlı söndürme sistemleri doğa dostu bir yapıdadır. Sistemin içerdiği gazlar atmosfere zarar vermediği gibi insanların solunumuna da zarar vermemektedir. Sistem çalıştıktan sonra arkasında bir enkaz bırakmaz. Yanmaya dayanıklı gazlarla söndürme işlemi gerçekleştiğinden dolayı temizlik gerektirmez. Söndürme sistemleri belirli periyotlarla bakım istemektedir. Sistemin verimli ve uzun ömürlü olması için bakımın ihmal edilmemesi gereklidir. Gazlı Söndürme Sistemlerinin Türleri Nelerdir? Gazlı söndürme sistemlerinin içerdiği gaz itibariyle farklı türleri bulunmaktadır. Kimyasal ve Insert gazlı söndürme sistemleri olarak iki farklı türü bulunmaktadır. Kimyasal söndürme sistemlerinin ise FM200 ve NOVEC1230 olmak üzere iki farklı türü bulunmaktadır. FM200 şu özelliklere sahiptir:

• Isı transferi
• Soğutma sistemi
• Yanmayı önleme
• Ortam ısısının düşürülmesi
• Maliyeti düşüktür.
• Hacmi küçük olmasından dolayı çoğu ortamda rahatlıkla kullanılabilir.
• Renksiz ve kokusuzdur.

Bu özellikleri sayesinde olası yangın durumlarının önüne geçer. Yangın aniden başlayan ve dakikalar içerisinde yayılan bir afettir. Dolayısıyla yangına ani müdahaleler edilmesi gerekir. Sistem bu duruma göre dizayn edilmiştir. Gerekli durumlarda dedektörler vasıtasıyla aktif hale gelir. NOVEC1230 sisteminde ise en temiz gaz kullanımı söz konusudur. Bu sayede canlıların bulunduğu ortamda rahatlıkla kullanılabilir. Inser Gazlı Söndürme sistemleri ise Karbondioksit Gazlı söndürme ve  IG-01 (Argon) IG-55 (Argonite) IG-100 (Azot) IG-541 (Inergen) gibi türlere sahiptir. Karbondioksitli sistem lokal alanlarda sıklıkla tercih edilir. Sistem içerisinde yüksek basınçlı gaz bulunur. İnsanların yaşadığı ortamlarda kullanılmasında herhangi bir problem bulunmamaktadır. İçerdiği gazın yoğunluğu havanın yoğunluğunun bir buçuk katı kadardır. Karbondioksitli sistemin dolum maliyeti düşüktür. Ayrıca yüksek söndürme kabiliyetine sahiptir. Diğer insert türünde ise argon gazı kullanılmaktadır. Argon gazı ozon tabakasına zarar vermeyen doğa dostu bir gazdır. Geniş alanlarda kullanılması daha uygundur. Ayrıca söndürme işleminde hiçbir eşyaya zarar vermez sadece alevleri söndürerek olası bir felaketin önüne geçer. Yangın Söndürme Metotları Yangınlar genellikle ihmallerden ortaya çıkmaktadır. Bu açıdan söndürme sistemleri kurulmalı ve bu anlamda tedbir alınmalıdır. Yangın söndürme sistemleri içerisinde gazlı söndürme sistemleri, köpüklü yangın söndürme sistemleri, aerosol yangın söndürme sistemleri gibi türler bulunmaktadır. Yangın söndürme sistemlerinin kurulu olduğu alanlarda yangın durumunda ani müdahaleler gerçekleşmektedir. Bu sayede yangın büyümeden önlenir. Yapılarda hangi yangın söndürme sisteminin kullanılması gerektiği ise uzman ekiplere danışılarak öğrenilmeli ve bu çerçevede işlemler yapılmalıdır. Sistemler kurulacağı alanın genişliği, yüksekliği ve içinde barındırdığı eşya türlerine göre farklılık arz edebilir. Dolayısıyla uzman ekipler ilk olarak fizibilite çalışması yapmalı daha sonra alana uygun yangın söndürme sistemi belirlenmelidir. Gazlı Yangın Söndürme Sistemlerinin Avantajları Gazlı yangın söndürme sistemlerinin belirtildiği gibi birçok farklı türü bulunmaktadır. Bu durum sistemin birçok alanda kullanılabilmesini sağlar. Bu sistemler ozon tabakasına zarar vermemekte ve insanların sağlığını önemsemektedir. Bu yönüyle gazlı söndürme sistemleri doğa dostudur. Gazlı söndürme sistemleri ekonomiktir. Sistemin belirli periyotlarla bakımının yapılması gerekir bu sayede sistem kullanışlı ve işlevsel hale gelir. Sistemin bakım maliyetleri de oldukça ekonomiktir. Sistem endüstriyel alanlar gibi geniş alanlarda kullanılabildiği gibi daha küçük alanlarda da kullanılabilir. Bu anlamda sistem oldukça işlevseldir. Gazlı söndürme sistemleri temiz gaz içermektedir. Sistem çalıştıktan sonra anlık olarak yangın söndürülür ve geriye köpük veya toz gibi temizlik isteyen maddeler kalmaz.